Big Mac Endeksi, The Economist tarafından ilk kez 1986 yılında yayınlanmış bir ekonometrik araçtır. Big Mac Endeksi, ülkeler arasındaki para birimlerinin gerçek değerlerini ölçmek için kullanılır. Endekste, McDonald’s tarafından satılan Big Mac hamburgerinin fiyatları, ülkeler arasında karşılaştırılır.
Big Mac Endeksi, PPP (parite gücü paritesi) teorisi temel alınarak hazırlanır. Bu teoriye göre, bir ülkenin para birimi, o ülkenin iç piyasasındaki mal ve hizmetlerin dünya piyasasındaki fiyatlarla paritelerse, aynı malın fiyatı ülkeler arasında eşit olmalıdır.
Big Mac Endeksi, ülkeler arasındaki para birimlerinin gerçek değerleri hakkında bilgi veren bir araç olmasının yanı sıra, ekonomi ve politika hakkında eğlenceli bilgiler sunar.
Big Mac Endeksi Nasıl Hesaplanır?
Big Mac Endeksi, PPP (parite gücü paritesi) teorisi temel alınarak hesaplanır. Bu teoriye göre, bir ülkenin para birimi, o ülkenin iç piyasasındaki mal ve hizmetlerin dünya piyasasındaki fiyatlarla paritelerse, aynı malın fiyatı ülkeler arasında eşit olmalıdır.
Big Mac Endeksi’nin hesaplanması için aşağıdaki adımlar izlenir:
- Her yıl, McDonald’s tarafından satılan Big Mac hamburgerinin fiyatları, ülkeler arasında ölçülür.
- Her ülkenin para birimi için, Amerikan dolarına olan kur oranı belirlenir.
- Her ülkenin Big Mac fiyatı, Amerikan dolarına çevrilir.
- Her ülkenin Big Mac fiyatı, Amerikan doları bazında karşılaştırılır.
- Her ülkenin Big Mac fiyatı, Amerikan doları bazında karşılaştırıldıktan sonra, her ülkenin Big Mac fiyatının Amerikan doları bazındaki ortalama fiyatına oranı hesaplanır.
- Her ülkenin Big Mac fiyatının Amerikan doları bazındaki ortalama fiyatına oranı hesaplanarak, her ülkenin Big Mac fiyatının ortalama Big Mac fiyatına olan oranı hesaplanır.
- Her ülkenin Big Mac fiyatının ortalama Big Mac fiyatına olan oranı hesaplandıktan sonra, her ülkenin Big Mac fiyatının ortalama Big Mac fiyatına olan oranı, her ülkenin Big Mac Endeksi olarak kabul edilir.
Big Mac Endeksi Ne Amaçla Kullanılır?
Big Mac Endeksi, ülkeler arasındaki para birimlerinin gerçek değerlerini ölçmek için kullanılır. PPP (parite gücü paritesi) teorisi temel alınarak hazırlanan endeks, ülkeler arasındaki para birimlerinin gerçek değerlerini gösterir. Bu sayede, ülkeler arasındaki para birimlerinin gerçek değerlerini karşılaştırabilir ve para birimlerinin güçlerini ölçebilirsiniz.
Big Mac Endeksi ayrıca, ülkeler arasındaki maliyet farklarını ve ülkeler arasındaki rekabet gücünü ölçmek için kullanılabilir. Örneğin, Big Mac Endeksi aracılığıyla, ülkeler arasındaki maliyet farklarını gözlemleyebilir ve ülkeler arasındaki rekabet gücünü değerlendirebilirsiniz.
Big Mac Endeksi ayrıca, ülkeler arasındaki ekonomik durumları karşılaştırmak için kullanılabilir. Örneğin, Big Mac Endeksi aracılığıyla, ülkeler arasındaki ekonomik durumları karşılaştırabilir ve ülkeler arasındaki ekonomik farklılıkları gözlemleyebilirsiniz.
Son olarak, Big Mac Endeksi, ekonomi ve politika hakkında eğlenceli bilgiler sunmakta ve bu yüzden popüler bir ekonomi göstergesi olmuştur.
Big Mac Endeksi Örnekleri
Big Mac Endeksi, ülkeler arasındaki para birimlerinin gerçek değerlerini ölçmek için kullanılır. Bu nedenle, ülkeler arasındaki para birimlerinin gerçek değerleri karşılaştırılır. Örneğin;
ABD’de Big Mac fiyatı $5.66 iken, Türkiye’de Big Mac fiyatı $3.68 olarak ölçülmüştür. Bu durumda, Türkiye’de Big Mac’in fiyatı ABD dolarına oranla daha düşüktür. Bu nedenle, Türk Lirası ABD dolarına göre değer kaybetmiştir.
Japonya’da Big Mac fiyatı $4.94 iken, Güney Afrika’da Big Mac fiyatı $1.99 olarak ölçülmüştür. Bu durumda, Güney Afrika’da Big Mac’in fiyatı Japon yenine oranla daha düşüktür. Bu nedenle, Güney Afrika Randı Japon yenine göre değer kaybetmiştir.
Avustralya’da Big Mac fiyatı $5.16 iken, İsviçre’de Big Mac fiyatı $6.29 olarak ölçülmüştür. Bu durumda, İsviçre’de Big Mac’in fiyatı Avustralya dolarına oranla daha yüksektir. Bu nedenle, İsviçre Frangı Avustralya dolarına göre değer kazanmıştır.
Bu örnekler gösteriyor ki Big Mac endeksi ile ülkeler arasındaki para birimlerinin gerçek değerleri karşılaştırılır ve para birimlerinin güçleri ölçülür.
