Türkiye gibi deprem riski yüksek bir ülkede, saniyeler öncesinden alınabilecek bir uyarı bile hayat kurtarabiliyor. Son depremlerde, Android kullanıcılarının telefonlarına deprem uyarısı gelirken, iPhone sahiplerinin aynı bildirimi almaması tartışma konusu oldu. Peki, Apple neden bu özelliği Türkiye’de sunmuyor?
Android Deprem Uyarı Sistemi Nasıl Çalışıyor?
Google, Android cihazlarda “Android Deprem Uyarı Sistemi” adı verilen özel bir mekanizma kullanıyor. Bu sistem iki şekilde çalışabiliyor:
- Resmi Erken Uyarı Ağlarıyla Entegrasyon – Bazı ülkelerde, hükümetlerin sağladığı deprem uyarı sistemleriyle doğrudan bağlantı kuruyor.
- Kitle Kaynaklı Algılama – Dünyadaki milyonlarca Android telefonun ivmeölçer sensörlerini birer mini sismograf gibi kullanıyor. Bir bölgede çok sayıda telefon aynı anda depremin öncü dalgasını (P dalgası) algıladığında, bu veri Google’a iletiliyor. Sistem birkaç saniye içinde merkez üssünü hesaplıyor ve etki alanındaki diğer kullanıcılara “Sarsıntı bekleniyor” uyarısı gönderiyor.
Bu yöntem, resmi devlet altyapısına bağlı olmadığı için Türkiye dahil birçok ülkede aktif şekilde çalışabiliyor.
iPhone’un Deprem Uyarı Yaklaşımı
Apple ise tamamen farklı bir politika izliyor. iOS’ta deprem uyarısı yalnızca, o ülkenin resmi erken uyarı sistemleriyle entegre olunduğunda çalışıyor. ABD’de ShakeAlert, Japonya’da ise Japonya Meteoroloji Ajansı gibi kurumlarla iş birliği yapıyor.
Ancak Apple, kitle kaynaklı deprem algılama yöntemi kullanmıyor. Yani, resmi bir devlet kurumundan anlık veri akışı olmadan iPhone’lar deprem uyarısı gönderemiyor.
Türkiye’de Neden Çalışmıyor?
Türkiye’de AFAD ve Kandilli Rasathanesi gibi kurumlar deprem verilerini topluyor ve “AFAD Acil” gibi mobil uygulamalar üzerinden duyurular yapıyor. Ancak bu sistemler, Apple’ın global entegrasyon standartlarına teknik olarak tam uyumlu değil.
Uzmanlara göre, sorun “Türkiye’de deprem uyarı sistemi olmaması” değil. Sorun, mevcut sistemin Apple’ın kapalı ekosistemine entegre edilmesi için gereken teknik ve bürokratik adımların henüz tamamlanmamış olması. Apple ile Türkiye’deki resmi kurumlar arasında bu entegrasyon sağlanmadığı sürece iPhone’lar deprem uyarısı göndermeyecek.
iPhone Kullananlar Ne Yapmalı?
Apple’ın resmi desteği gelene kadar iPhone kullanıcıları şu adımlarla erken uyarı alabilir:
- AFAD Acil Uygulaması – Resmi uyarılar için yükleyip, konum izinlerini açık bırakın.
- Kandilli Rasathanesi Uygulaması – Depremlere dair hızlı bilgi için takip edin.
- Uluslararası Uygulamalar – EMSC’nin LastQuake uygulaması gibi güvenilir kaynakları kullanın.
Beklenti: Acil İş Birliği
Milyonlarca vatandaşın can güvenliği söz konusu olduğunda, saniyelerin önemi büyük. Kamuoyunun beklentisi, Apple ile Türkiye’deki yetkili kurumlar arasında bu entegrasyonun bir an önce sağlanması ve deprem uyarılarının iPhone’lara da gelmesi.
Bu tarz benzersiz içerikler için web sitemizi ve de instagram hesabımızı takip etmeyi unutmayınız.
