Kolaboratif robot, endüstriyel alanda yaygın olarak kullanılması beklenen teknolojinin en gelişmiş ürünleridir. İnsanla birlikte güvenli bir şekilde iş akşına dahil olabilen bu robotlar, gelecek tasavvuru içerisinde üretim sisteminin en önemli parçası olarak görülüyor.
Ağır işler yapabilen, güç gerektiren işlerde görev alabilen kolaboratif robotlar, geleneksel robot algısını yıkma açısından da oldukça özel bir yere sahip. İnsan zihnin yaygın tasavvuru dışında insanla birlikte yan yana çalışabilen, uyumlu ve güvenli bir iş ortamı oluşan kolaboratif robot, genel anlamıyla iş birlikte robot olarak da tanımlanabilir. İşte insanlığın son dönemine damgasını vurması gereken cobot teknolojisi hakkında merak edilen tüm detaylar.
Cobot Nedir?
Cobot ya da bir diğer adıyla kolaboratif robot, “işbirlikçi robot” olarak tanımlanan ve insanlarla birlikte güvenli bir iş ortamı içerisinde kas gücü gerektiren işleri yerine getirebilen robotlardır. Özellikle endüstri 4.0 ile birlikte büyük oranda insan yaşamının bir parçası haline dönüşen bu robotlar, insan-robot iş birliği üzerine yapılan çalışmaların bir ürünüdür.
Çoğunlukla klasik robot algısı ve özel olarak sanayi ya da üretim tesislerinde kullanılan robotlara yönelik bakış açısı, bu cihazların devasa bir organize bileşen olmasına yönelikti. Oysa sanayi 4.0. robotların üretim sürecinde insanla uyumlu bir şekilde görev alabileceğini de gösterdi. Bu durumun en temel göstergesi ise tartışılmaz bir şekilde cobot teknolojisi ya da bir diğer adıyla kolaboratif robotlardır.
Cobot robotlar, insanlarla birlikte aynı ortamda çalışabilir. Üstelik sadece insanla birlikte çalışmakla kalmaz, tüm bu iş akışını uyumlulukla tasarlayabilir. İlk olarak 1999 yılında tartışılmaya başlanan kolaboratif robotlar, klasik robotlardan farklı olarak iş birliği sürecine dahil olabilme özellikleriyle ön plana çıkmıştı. Günümüzde ise cobot teknolojisi inanılmaz bir gelişme göstererek, üretim sürecinin bir parçası haline dönüşecek gibi görünüyor.
Cobotların Özellikleri
Cobotların özelliği, sanayi alanında teknolojik gelişmelerin yaygın olarak kullanılmasıyla birlikte her geçen gün gelişerek değişiyor. Öte yandan cobotlardan temel olarak beklenen belli başlı özellikler de mevcut. Yük taşıma kapasitesi, emniyet, tekrarlanabilirlik, programlama gibi bileşenler cobot teknolojisi hakkında oldukça çarpıcı veriler sunuyor.
Ayrıca cobotlar, ulaşımı menziline göre de farklı özelliklere ev sahipliği yapabiliyor. Cobotların özellikleri genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
- Yük taşıma kapasitesi,
- Emniyet ve güvenlik standartları,
- Programlama açısından sunulan kolaylık ve imkanlar,
- Robotun tekrarlanabilir performansı,
- Robotun özgül ağırlığı
Tüm bu bileşenler cobotların özellikleri kapsamında değerlendirilmesi gereken belli başlı kategorilere işaret ediyor. Günümüzde sanayi ve üretim tesislerinde kullanılan cobotlar, bu kategoriler nezdinde sınıflandırılarak bazı özel alanlarda görev alabiliyor.
Cobotlar Neden Önemli?
Cobot teknolojisi, üretim ağı içerisinde geleneksel robot teknolojisinden farklı olarak birçok avantaj sunmaktadır. Çoğunlukla belli alanlarda görev alabilen ve iş yapabilme kapasitesi sınırlı olan robotların yerine cobotlar, çok daha esnek bir kullanım imkanı sunuyor. Bu durum en genel anlamıyla cobotların, birçok farklı sektörde, farklı amaçlara cevap verebilmek üzere özelleştirilebilmesi anlamına gelir.
Ayrıca cobot teknolojisi, oldukça esnek yapıdadır ve kullanım kolaylığı sunar. Programlanabilir özellikleriyle basit bir şekilde konumlandırılabilir. Geleneksel robot teknolojisinden farklı olarak cobotların programlanabilir olması, her türden iş alanında uyumla çalışabilmesinin en önemli bileşendir. Sensör ve diğer yönlendirici birçok donanıma sahip olan cobotlar, endüstrinin geleceği olarak görünüyor.
Cobotların Endüstriyel Robotlardan Farkı Nedir?
Cobot teknolojisi, sanayi alanında kullanılan klasik robotlara göre çok daha efektif, fonksiyonel, verimli ve etkili bir üretim ağı vadediyor. Klasik robotlar, çoğunlukla hantal yapıda ve büyük oranda belli komutları yerine getirebilen teknolojik aletlerken cobotlar, çok daha işlevsel yapılarıyla üretim sürecini verimli bir noktaya taşıyabilir.
Cobotların vadettiği en önemli avantaj ise sanayi alanında kullanılan robotlara göre çok daha ileri bir sürüme sahip olmalarıdır. Robotların birçok zayıf noktasını barındırmayan kolaboratif robot, geleneksel robotlardan farklı olarak şu özellikleri vadediyor:
- Herhangi bir sabit noktadan üretime katılabilme,
- Hareketli olabilme kabiliyeti,
- Otomatik olarak kontrol edilebilme kolaylığı,
- Herhangi bir entegrasyon kapsamında serbest bir şekilde programlanabilme
Tüm bu özellikler klasik robotlarda bulunmayan özelliklere işaret ediyor. Kolaboratif robot, geleneksel robotlara göre çok daha özelleştirilebilir, insanla uyumla çalışabilir ya da üretim alanına özel olarak düzenlenebilir niteliklere ev sahipliği yapıyor.
Cobotların Sektördeki Yeri ve Geleceği
Cobotların sektördeki yeri ve geleceği, tahmin edildiğinden çok daha çarpıcı olabilir. Her ne kadar yakın döneme kadar cobotlar, üretim ağının önemli bir parçası olarak düşünülse de günümüzde vazgeçilmez bir noktaya kadar ulaştı. İnsanla oldukça uyumlu, verimli ve efektif çalışabilme özelliğine sahip olan kolaboratif robot hakkında yapılan çalışmalar da bu verileri doğruluyor.
Yapılan araştırmalara göre yaklaşık olarak 235 bin cobot, üretim tesislerinde görev almaya başladı. 2022 yılının verilerine dayandırılan bu istatistiğin ilerleyen dönemde çok daha yüksek düzeye ulaşması bekleniyor. Birkaç on yıl içerisinde cobot teknolojisi, üretim ağının önemli bir parçası olmaktan çıkarak üretimin zorunlu bir bileşeni haline dönüşebilir.
Cobot Fiyatları ve Çeşitleri
Cobot fiyatları ve çeşitleri, tahmin edildiğinden çok daha geniş yelpazeli seçeneklere ev sahipliği yapıyor. Farklı alanlar ve sektörler için özel olarak geliştirilen kolaboratif robot türleri bulunduğu gibi klasikleşmiş modeller de bulunuyor. Bununla birlikte cobotlar; yarıçap, taban alanı, yük kapasiteleri, tekrarlanabilirlik performansı ve programlanabilir özelliklerine göre çeşitlendiriliyor.
