İmposter sendromu kişinin kendisini sahtekâr olarak görmesine neden olan bir sağlık sorunudur. İnsanların çeşitli psikolojik rahatsızlıkları bulunabilir ve imposter sendromu bunlardan birisidir. Kişinin kendi başarılarından kuşku duyması anlamına gelen bu rahatsızlık aynı zamanda kişinin kazandığı başarılarının kendi çabası ile ortaya çıkmadığı anlamına gelir.
İmposter Sendromu Nedir?
İmposter sendromu farklı kadın ve erkek gruplarında da ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Kişinin başarıları hakkında kuşku duyması görülen bir durumdur. Fakat bunun ileri seviyede ortaya çıkması imposter sendromu olarak isimlendirilir.
Herkes zaman zaman elde ettiği kazanımları hakkında kuşku duyabilir. Bu gibi durumların bir hastalığa dönüşmesi durumu imposter sendromu anlamına gelir. Bu rahatsızlıkta kişinin başarıları hakkında kesin tanılar ve kanıtlar olmasına rağmen kişide içten içe bir rahatsızlık ortaya çıkar.
Kişi imposter sendromu nedeni ile kazandığı ve elde ettiği başarıları benimseyemez. İlk defa 1978 yılında ABD kökenli psikologlar tarafından ortaya konulan bu durum, kadınlar arasında tespit edilmiştir.
Bu semptom ile ilgili çeşitli etnik grupların ya da farklı çalışanların arasında ortak özellikler baş gösterir. Yani imposter sendromu; yaş, cinsiyet ya da etnik köken ayırt etmez. Hatta ünlü bilim adamı Einstein dahi ölümüne yakın bu gibi sendromun belirtilerini göstermiş ve çalışmalarının haksız bir şekilde abartıldığından dem vurmuştur.
İmposter Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
İmposter sendromu toplumun farklı katmanlarında görülebiliyor.
Genellikle başarılı insanların yakalandıkları bir sendrom olan imposter sendromu çeşitli belirtiler ile ortaya çıkan bir durumdur. Bu belirtileri listelemek mümkündür;
- Kendini yalnız hissetmek
- Kendini yetersiz görmek
- Başarılarının abartılı bir şekilde sunulduğunu düşünmek
- Kendi başarısının çabasından çok dışsal değişkenlere bağlı olduğunu düşünmek
- Topluluk karşısında konuşma yapmaktan çekinmek
Görüldüğü gibi imposter sendromu bu tür belirtiler sergileyen bir hastalıktır. Bu durumun çeşitli nedenleri bulunur. Öncelikle ebeveyn tutumları bu konuda belirleyicidir.
Yine aşırı mükelliyetçi bir yapıda olanların imposter sendromu rahatsızlıklarına yakalanma riski daha yüksektir.
Çocukluk döneminde temelleri atılan bu hastalığın başarının aşırı takdir edilmesi ya da hiç takdir edilmemesi gibi kökenlere sahiptir. Aşırı eleştirel tutumlar nedeni ile de ortaya çıkabilir. Bazı hastalarda bu sorunun kökenleri arasında cinsiyet ayrımcı yaklaşımlar olduğu görülür. Yine aile içerisinde ortaya çıkan travmatik durumlar nedeni ile İmposter sendromu sorunları görülebiliyor.
İmposter Sendromunun Tedavileri Nelerdir?
İmposter sendromu hastalığında öz değer becerilerinin gelişmiş olması da avantaj sağlar.
Özellikle başarılı ve kendini yalnız hisseden kişiler arasında görülen bu rahatsızlıkların tedavisi için hastalığın kökenleri hakkında bir tanı konulması gerekebilir. Bunların dışında düzenli olarak psikoterapi yapılarak hastaların iyileşmesi sağlanabilir. Bunun yanında öncelikle kişinin bu durumun farkında olması ve kendi iyiliği için değişimi kabul etmesi gerekir. Kişinin bu aşamada kendine öz güven duyması önem taşır.
Psikolojik bir rahatsızlık olan imposter sendromu etkilerinin çeşitli teknikler ile azaltılması mümkün olur. Eğer bu gibi bir rahatsızlığınız bulunuyor ise bazı teknikleri kullanabilirsiniz. Öncelikle kendinizi yargılamayı bırakmanız gerekir.
Var olan başarılarınızın bir listesini çıkarın. Sahte başarılarınız olduğunu düşünüyor iseniz bu durumda başarılarınızın sizin çabanız ile oluştuğu hakkında kanıtlar ortaya koymaya çalışın. Yine de bu rahatsızlıkların gitmediğini düşünüyor iseniz bir uzman psikologdan destek alabilirsiniz.
İmposter sendromu toplum arasında başarıları yüksek olan kişilerde ortaya çıkar. İnsanların başarılarının başkaları üzerinde nasıl göründüğü de önem taşır. Yine hataların önemi de dikkat çeker. Başarılarınızın halen size ait olmadığını düşünüyor iseniz öncelikler bakış açınızı değiştirmeniz gerekir. İmposter sendromunun üstesinden gelmek için uzman desteği alabilirsiniz.
