Facebook’un Kuruluş Öncesi Dönemi:
Facebook’un temelleri, Mark Zuckerberg’in Harvard Üniversitesi’ndeki öğrencilik yıllarına dayanır. O dönemde Harvard’daki öğrencilerin dijital ortamda birbirleriyle daha kolay iletişim kurmasını sağlayacak bir platform fikri gelişiyordu. Ancak Facebook’tan önce, Zuckerberg’in geliştirdiği bir başka proje büyük ses getirmişti:
Mark Zuckerberg’in Harvard’daki Hayatı:
- 1984 yılında doğan Mark Zuckerberg, lise yıllarında programlamaya olan ilgisini geliştirdi ve üniversiteye geldiğinde ileri düzeyde kodlama bilgisine sahipti.
- Harvard Üniversitesi’ne 2002 yılında bilgisayar bilimi okumak için başladı.
- Üniversitede sosyal çevre ve iletişim konularına büyük ilgi duydu.
Facemash: Facebook’un Öncüsü:
- 2003 yılında Zuckerberg, Harvard öğrencileri için Facemash adında bir web sitesi geliştirdi.
- Facemash, üniversitenin veri tabanından öğrenci fotoğraflarını çekerek kullanıcıların “hangi kişi daha çekici?” gibi oylamalar yapmasını sağlıyordu.
- Harvard yönetimi, öğrenci bilgilerini izinsiz kullandığı için Facemash’i kısa sürede kapattı ve Zuckerberg okuldan ceza aldı.
- Ancak, bu proje ona üniversite öğrencileri için dijital bir ağ oluşturma fikrini verdi.
Harvard’da Sosyal Medya Eksikliği:
- Harvard Üniversitesi’nde öğrencilerin birbirlerini tanıyabilmesi için basılı bir “Facebook” (yüz kitabı) vardı.
- Ancak bu sistem dijital değildi ve öğrenciler arasında daha modern, interaktif bir platform ihtiyacı hissediliyordu.
- Zuckerberg, Harvard öğrencilerinin kendi profillerini oluşturabileceği, arkadaş ekleyebileceği ve birbirleriyle bağlantı kurabileceği bir platform yaratma fikrini geliştirmeye başladı.
Bu dönemdeki deneyim ve gözlemler, 2004 yılında TheFacebook.com‘un ortaya çıkmasını sağladı.
Facebook’un Kuruluşu (2004):
TheFacebook.com’un Doğuşu:
- 4 Şubat 2004 tarihinde thefacebook.com(facebook) adlı web sitesi Harvard Üniversitesi öğrencileri için Mark Zuckerberg tarafından kuruldu.
- Bu projeyi hayata geçirirken, Harvard’daki oda arkadaşları ve arkadaşları Eduardo Saverin, Andrew McCollum, Dustin Moskovitz ve Chris Hughes ile birlikte çalıştı.
- İlk etapta yalnızca Harvard öğrencileri siteye kayıt olabiliyor, profillerini oluşturabiliyor ve arkadaş ekleyebiliyordu.
TheFacebook’un Yayılması:
- Site, Harvard’da kısa sürede popüler oldu ve diğer prestijli üniversitelere (Yale, Stanford, Columbia vb.) yayılmaya başladı.
- 2004’ün ortalarında ABD’deki birçok üniversite öğrencisi Facebook’u kullanıyordu.
- Aynı yıl, Facebook ekibi Silikon Vadisi’ne taşındı ve PayPal’in kurucularından Peter Thiel’den 500.000 dolarlık ilk yatırım alındı.
Facebook’un Genişlemesi ve Globalleşmesi:
- 2005 yılında site, Facebook.com olarak yeniden markalandı ve sadece üniversite öğrencileriyle sınırlı kalmayıp lise öğrencilerine ve sonrasında genel kullanıma açıldı.
- 2006 yılında herkesin kayıt olabileceği bir platform haline geldi.
- Aynı dönemde Facebook, reklamcılık modellerini geliştirmeye başladı ve büyük teknoloji şirketlerinden yatırım almaya devam etti.
Facebook Türkiye’de Ne Zaman Kullanılmaya Başlandı?:
- Facebook, 2006 yılında dünya genelinde herkese açık hale geldikten sonra Türkiye’de de duyulmaya başlandı.
- 2007’den itibaren Türkiye’de hızla popülerleşti ve özellikle üniversite öğrencileri arasında yaygınlaştı.
- 2008 yılı itibarıyla Türkiye, Facebook’u en aktif kullanan ülkelerden biri haline geldi.
- 2009’da Facebook’un Türkçe dil desteği eklenmesiyle birlikte, kullanım oranı patlama yaptı ve geniş kitlelere yayıldı.
Bugün Türkiye, Facebook’un en çok kullanıldığı ülkelerden biri olmaya devam ediyor, ancak zamanla Instagram ve TikTok gibi platformların yükselmesiyle Facebook’un gençler arasındaki popülerliği azaldı.
