Türkiye Uzay Ajansı Ne Zaman Kuruldu? Görevleri Nelerdir?

Türkiye Uzay Ajansı (TUA), uzay ve havacılık teknolojilerinde Türkiye’nin dışardan teknoloji ithalini azaltmak, küresel anlamda rekabet gücü oluşturmak yanında bilimsel ve teknolojik altyapının geliştirilmesi gibi amaçlarla oluşturulacak projeleri yürütmektedir.  ROSCOSMOS ile uzay araştırmaları alanında çeşitli işbirliği faaliyetleri gerçekleştirilmiş ve 2023 yılında %60 yerli üretime sahip ilk uydumuz olan TÜRKSAT 6A uydusunun üretiminde TUA önemli bir konuma sahiptir.

Türkiye’de bin kişiden az olan uzay alanında çalışan bilim insanlarının sayısını kayda değer bir seviyeye yükseltmek için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Uzay ajansının destekleri ile yurtdışına öğrenim için araştırmacılar gönderilmekte olup çeşitli kategorilerde projeler desteklenmektedir. 2028 yılında aya bir insansız araç indirilmesi Milli Uzay Programı çerçevesinde gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

Türkiye’nin Uzay Ajansı tarafından tasarlanan Millî Uzay Programı 10 yılı kapsayacak şekilde Türkiye’nin uzay politikaları alanındaki vizyonu, stratejileri, hedefleri ve projelerini içermektedir.

Türkiye Uzay Ajansının belirlenen görevleri şu şekilde sıralanabilir:

• Cumhurbaşkanlığı tarafından kanunlaştırılan politikalar çerçevesinde Millî Uzay Programını uygulamak.
• Uzay ve havacılık teknolojilerine odaklı orta ve uzun vadeli stratejik planlar hazırlamak.
• Uzay ve havacılık sanayinin geliştirilmesi, teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılması, bilimsel ve teknolojik altyapıların ve insan kaynaklarının geliştirilmesi, kapasite ve yeteneklerin artırılmasına çalışmak
• Uzaya bağımsız ulaşım olanağı verecek tesis ve teknolojiler için gerekli çalışmaları yapmak
• Uzay yer istasyonlarının işletilmesine yönelik sözleşmeleri hazırlamak
• İnsanlı veya insansız uzaya erişim ve uzayın keşfine yönelik keşifler yapmak
• Uydu, fırlatma araç ve sistemleri, hava araçları, simülatörler, uzay platformları tasarımı, üretimi yapmak veya yaptırmak.
• Uzay ve hava araçları ile uzay yer sistemleri alanında yerli ve milli tasarım, operasyon ve uyum faaliyetlerini düzenlemek
• Uzay teknolojilerine yönelik ilginin geliştirilmesinde öncülük yapmak
• Deneysel amaçlı uzay ve hava araçları, geliştirilmesine yönelik projeler geliştirmek
• Uzayın keşfine yönelik araştırmalar yaptırmak;
• Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerinde dışa bağımlılığı azaltmak,
• Uluslararası alanda Türkiye’nin uzay çalışmaları alanında rekabet gücünü artırmak
• Astronomi ve uzay bilimleri ile ilgili çalışmaları desteklemek
• Uluslararası uzay hukukundaki gelişmeleri izlemek

Türkiye Uzay Ajansı Ne Zaman Kuruldu?

Türkiye’nin uydu üretimini tek bir çatı altında toplamak amacıyla çeşitli ülkelerle işbirliği kapsamında Pakistan’da uzay limanı kurulması için çalışmalar yürütülmektedir. Uzay teknolojilerinin geliştirilmesi için projeler üreterek özel ve kamu kurumlarının bu projeler ile uzay araştırmalarına katkı sağlanmasına yönelik çalışmalara öncülük edilmesi planlanmaktadır. Bu amaçla Türkiye Uzay Ajansı, 31.12.2018 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulmuş ve başkanlığına Serdar Hüseyin Yıldırım getirilmiştir. Dünyada pek çok ülkede uzay ajansları bulunmaktadır. Bu ajanslara ayrılan bütçeler oldukça yüksektir. Bütçe karşılaştırması yapıldığında Türkiye ilk 20 uzay ajansı arasındadır.