Uzayın Tarihine Yolculuk

Uzaya yolculuk, Dünya’dan atmosfer dışına çıkılarak insanlı veya insansız araçlarla yapılan seyahat olarak tanımlanmaktadır. Bu yolculukların farklı amaçları olmaktadır. Bunlar, bilimsel, askeri ve ticari olmak üzere sınıflandırılabilir. Özellikle gelişmiş ülkeler arasında bir yarış haline getirilen uzay yolculukları, bilimsel amaçların yanında siyasi ve askeri nedenlere de dayanmaktadır.

Uzay araçları genellikle aracı taşıyan roketlerin ateşlenmesi ile yer çekimine karşı bir güce sahip olur. Uzay araçlarının bazıları geri dönüşsüz olurken, bazıları geri dönmek üzere tasarlanmıştır. Günümüzde Ay ve Mars üzerinde pek çok uydu yer aldığı bilinmektedir.

İlk Ne Zaman Uzaya Çıkıldı?

Uzay yolculuğuna ilk defa 1961 yılında Sovyet kozmonot Yuri Gagarin çıktı. İnsanlı uzay yolculuğunun ilk adımı olan bu seyahatten sonra, uzay yolculukları ile ilgili büyük gelişmeler yaşandı.

Yuri Gagarin 12 Nisan 1961 tarihinde “Vostok 1” adlı uzay mekiği ile Dünya yörüngesi etrafında tur atarak Uzay Çağı’na bir başlangıç yaptı. Bu nedenle 12 Nisan tarihi “İnsanlı Uzay Yolculuğu Uluslararası Günü” olarak kutlanmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sovyetler Birliği (SSCB) arasında 1957 yılında başlayan uzay rekabeti 1975 yılına kadar sürdü. Bu yarış içerisinde Uzaya uydu göndermek, keşifler yapmak, Ay’a insan göndermek gibi faaliyetler yer aldı.

Soğuk Savaş döneminde meydana gelen bu gelişmeler şöyle sıralanabilir:

  • 4 Ekim 1957’de SSCB “Sputnik 1” adlı yapay uyduyu Dünya yörüngesine göndererek uzay macerasını başlattı. 22 gün boyunca Dünya’ya radyo sinyalleri gönderen bu araç, 4 Ocak 1958’de dünya atmosferine girerek yandı.
  • 12 Nisan 1961 Sovyet kozmonot Yuri Gagarin ilk insanlı uzay yolculuğunu gerçekleştirdi. Dünya’dan 327 km yüksekliğe ulaşan Gagarin’in seyahati 108 dakika sürdü.
  • 1968 Aralık ayında Frank Borman, James Lovell ve William Anders’in içinde yer aldığı ABD’nin “Apollo 8” uzay mekiği Ay yörüngesini 10 defa turlamayı başardı.
  • 21 Temmuz 1969’da Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins’in içinde bulunduğu “Apollo 11” adlı mekik Ay yüzeyine iniş gerçekleştirdi. Ay’a ilk ayak basan insan Neil Armstrong oldu. ABD Ay’la ilgili 1962’de başlattığı hedefini böylece gerçekleştirdi.
  • ABD, bu başarının ardından 1972 yılına kadar Ay’a 10 astronot daha çıkarmayı başardı.
  • ABD uzay mekiği Apollo ile Rus Soyuz 19 mekiği 1975 yılında uzayda kenetlendi. İki ülke astronotları uzayda el sıkıştı.

ABD ve SSCB dışında 15 Ekim 2003 tarihinde Çinli taykonot Yang Liwei, “Shenzhou 5” adlı mekik ile 21 saatlik bir insanlı uzay yolculuğu gerçekleştirdi. Uzayla ilgili gelişmeler daha sonra farklılık gösterdi.

NASA, 2011 yılında insanlı uçuşların kamu kaynakları ile gerçekleştirilmesi nedeniyle, tüm insanlı uçuş programlarına son vererek, özel sektör girişimlerini teşvik etti. Bu gelişmelerin ardından 30 Mayıs 2020 tarihinde SpaceX şirketi “Crew Dragon” adlı uzay aracını 2 astronotu ile beraber uzaya gönderdi. Böylece uzay yolculukları artış gösterirken, bu konudaki son gelişme 17 Temmuz 2020’de NASA’nın Mars Keşif Programı’nın bir parçası olan Perseverance adlı insansız keşif aracı, Mars’a doğru yolculuğa çıktı. Tam 7 ay süren yolculuk sonrasında 18 Şubat 2021 tarihinde Mars’a başarılı bir iniş gerçekleştirdi. Hareketli yapısı ve madde örneği toplama özellikleriyle bu hareket insanlık adına oldukça heyecanlı bir gelişme olarak tarihe geçti.

Hangi Ülkeler Uzaya Yolculuk Yaptı?

Uzaya insanlı yolculuk gerçekleştiren ülkeler ABD, Rusya ve Çin’dir. Uzaya en çok uydu gönderen ülkeler sırasıyla: ABD, Çin, Rusya, Birleşik Krallık, Japonya, Hindistan, Lüksemburg, Kanada ve Almanya olarak bilinmektedir. Türkiye ilk yerli ve milli uydusunu 2022 yılında Uzay’a göndermeyi planlıyor.

Uzay Ülkesi: Asgardia