
Koronavirüs salgını Covid-19, insan hayatını hastalıkla tehdit ederken, ekonomik yönden pek çok kişiyi olumsuz etkiledi. Sokağa çıkma yasaklarının olması, okulların kapatılması, yemek yeme yerlerinin, müzik ve eğlence alanlarının kapatılması gibi sosyal faaliyetlerin durması sonucu işi olan insanlar bile işsizliğin eşiğine geldi. Bu süreçte ülkeler, vatandaşlarına çeşitli destekler sunarak, süreci biraz olsun rahatlatmaya çalıştılar.
Vatandaşlarına en çok yardım yapan ülkeleri şöyle sıralayabiliriz;
1. ABD
Dünyanın en büyük ekonomisi konumunda bulunan ABD, Covid-19 salgını sürecinde Joe Biden’in göreve gelmesinin ardından 1,9 trilyon dolarlık bir bütçe ayırarak ekonomik teşvik paketini imzaladı.
ABD, milli gelirinin % 25,4’ünü bu yardımlara ayırarak, Covid kapsamında yapılan en büyük yardımın sahibi oldu. Amerikan vatandaşlarına kişi başı 1400 dolar dağıtan ABD, ailelere toplam 1 trilyon dolar yardım dağıttı. Bu yardımlar kapsamında gıda ve sağlık yer alırken, çocuklu aileler için vergi indirimi de uygulanıyor.
2. İngiltere
İngiltere’nin salgın sürecinde çalışamayan kişiler için ücretsiz izin planı uygulaması ile pandemi nedeniyle çalışamayan kişilerin çalışamadıkları saatlere göre maaşlarının %80’ini devlet karşıladı.
Milli gelirinin %16,3’ünü yardım için kullanan devlet, dışarıda yemek kısıtlılığından dolayı paket servisleri teşvik etmek amacıyla, yemek satışı yapanların yapacağı %50 indirimi karşılayarak, satış yapabilmelerine destek oldu.
3. Almanya
Almanya, salgın sürecinde üç farklı mali teşvik planı uygulamaya koydu. Milli gelirin %11’i bu yardımlar için kullanıldı. Gıda ürünlerinde KDV oranları %7’den %5’e düşürülürken, “Herkes için bir teşvik paketi” sloganı ile hareket ederek salgından olumsuz etkilenen ailelere, işsiz, genç ve yaşlılara ek olarak maddi destek sağladı. Serbest meslek çalışanları ve küçük işletme sahipleri de bu yardımdan payını aldı. Ayrıca sanata ve sanatçıya destek amaçlı 2 milyar Euro bütçeden ayrıldı.
4. Rusya
Rusya, vatandaşlarına yardım kapsamında gelirinden %2,9’luk bir bütçe ayırdı.
- İşsizlik yardımı olarak 5 ay boyunca asgari ücretin düzenlenmesi,
- Karantinada bulunanlara hastalık izni ve maddi destek sağlanması,
- Çocuklu aileler için bir defaya mahsus nakit yardımlarda bulunulması,
- Salgından fazla etkilenen sektörlere yardımda bulunulması,
- Vergilerin ertelenmesi
gibi çeşitli yardımlar sunan Rusya, vatandaşlarına en çok destek veren ülkeler arasında ön sıralarda yer aldı.
5. Hindistan
Milli gelirinin %3,1’lik kısmını salgınla mücadele doğrultusunda kullanan Hindistan, küçük işletmelere kredi desteği, yabancı şirketlerin yatırımcıları için özendirici teşvikler ve yeni kurulan şirketler için vergi indirimi gibi kolaylıklar sundu.
Göçmenler, dar gelirliler, çiftçiler ve sokak satıcıları için özel yardımlarda bulundu. Yoksullar için buğday veya pirinç yardımı; emekli, engelli ve dullar için nakdi yardım yaptı. Yoksullara destek kapsamında Dünya Bankası ile Hindistan Hükümeti, 400 milyon dolarlık yardım projesini imzaladı.
6. Türkiye
Salgınla mücadele kapsamında Türkiye, 100 milyar TL değerinde “Ekonomik İstikrar Kalkanı” isimli teşvik paketini duyurdu. Bu kapsamda, üretime ara veren işyerleri çalışanlarına geçici gelir desteği, ihtiyaç sahibi ailelere 2 milyar TL tutarında nakdi yardım ve işsizlere günlük maddi gelir sağlandı.
En düşük emekli maaşı 1500 TL’ye çıkarıldı. Aylık geliri 5000 TL’nin altında olanlara temel ihtiyaç desteği ve kredi imkânları sunuldu. Cumhurbaşkanı’nın açıklamalarına göre sokağa çıkma yasaklarından etkilenen 1 milyon 239 bin 438 kişiye 3 ay boyunca 1000 TL ödeme yapılacağı bildirildi. %50 kapasite ile çalışan esnafa 1500 TL nakit desteği verildi.
Türkiye, salgın sürecinde vatandaşlarına destek veren ülkeler sıralamasında geride kaldı. Milli gelirin %1,9’unu bu kapsamda kullanan Türkiye, en az nakit harcama yapan ülkelerden biri oldu.